دستاورد برجام؛ برگشت‌پذیری تحریم‌ها بدون قطعنامه جدید شورای امنیت
تاریخ انتشار: ۲۰ فروردین ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۲۸۴۹۰۷۱
20 فروردین ماه سال 1385 خبر دستیابی ایران به فناوری غنی سازی اورانیوم و راه‌اندازی یک زنجیره کامل غنی سازی در نطنز اعلام شد. در پی این خبر با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، به پاس قدردانی از تلاش‌های افتخار آمیز دانشمندان جوان ایران اسلامی، بیستم فروردین ماه، مقارن با تکمیل چرخه سوخت هسته‌ای در تقویم رسمی ایرانیان روز ملی فناوری هسته‌ای نام گرفت؛ اما با روی کار آمدن دولت یازدهم نگاه به انرژی هسته‌ای به عنوان یک دستاورد و افتخار ملی تغییر کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
قابلیت و فناوری هسته‌ای را می‌توان در زمره حوزه‌های جدید قدرت راهبردی دانست. براساس چنین انگاره‌ای بود که ذهنیت اجتماعی ایران و سیاست رسمی دولت برای ارتقاء قابلیت هسته‌ای ایران شکل گرفت. حفظ قدرت و قابلیت‌های راهبردی هر کشور نیازمند بهره‌گیری دولت‌ها از الگوهای کنش سیاسی است که ضرورت‌های منافع ملی، قدرت ملی و امنیت ملی کشورها را شکل می‌دهد. در مناظره رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال 1392 این موضوع مطرح شد که بهترین گزینه خروج از بن‌بست، محدودیت‌های راهبردی و تحریم‌های فزاینده را «نقطه تعادلی» تشکیل می‌دهد که سانتریفیوژها و زندگی اقتصادی مردم در چرخش سازنده قرار داشته باشند.
1. نقطه تعادلی در چرخه سانتریفیوژها و زندگی اقتصادی مردم
تحلیل نقطه تعادلی در چرخه سانتریفیوژها و زندگی اقتصادی جامعه ایران را نتایج اقتصادی و راهبردی برنامه جامع اقدام مشترک منعکس می‌سازد. شاید واقعیت‌های زندگی اجتماعی و اقتصادی ایران بهترین گواه برای میزان کارآمدی برجام در پایان دادن به تحریم‌های اقتصادی و عادی‌شدن روابط تجاری، مالی، بانکی و پولی ایران با نهادهای بین‌المللی است. هم‌اکنون چهار سال از مناظره‌های انتخاباتی کاندیدای ریاست جمهوری گذشته و شکل جدیدی از تعامل در روابط ایران با آمریکا و سایر کشورهای جهان غرب تجربه شده است. ارزیابی سیاست هسته‌ای براساس واقعیت‌های زندگی اقتصادی جامعه ایران و قابلیت‌های راهبردی ناشی از چرخش سانتریفیوژها انجام می‌گیرد. انگاره‌های مختلفی در ارزیابی وعده‌های انتخاباتی با اهداف راهبردی و سیاست هسته‌ای ایران وجود دارد. در چنین فرآیندی بود که رئیس‌جمهور ایران براساس جهت‌گیری بوروکراتیک و دیپلماتیک خود در صدد برآمد تا تحولی نمادین را به‌عنوان سرآغاز مذاکرات دیپلماتیک خود قرار دهد. انتقال پرونده مذاکرات هسته‌ای از شورای عالی امنیت ملی به وزارت امورخارجه که ماهیت بوروکراتیک دارد را باید به‌عنوان اولین اقدام نمادین رئیس‌جمهور اسلامی ایران در روند سیاستگذاری هسته‌ای دانست.
2. قابلیت هسته‌ای و انگاره اجتماعی ایران در دوران قبل از برجام
برنامه هسته‌ای ایران و تاکید بر «حفظ چرخه مستقل سوخت هسته‌ای» به عنوان موضوعی راهبردی و ملی نوعی اجماع نسبی سیاسی نزد نخبگان ایرانی به‌وجود آورد. در سالهای 92-1380 برنامه هسته‌ای به‌عنوان یکی از موضوعات امنیت ملی ایران تلقی می‌شد که ظرفیت‌های لازم برای ایجاد اجماع سیاسی در سطح نخبگان، نهادها و گروه‌های اجتماعی را به‌وجود آورده بود. در حالی که روند مذاکرات و نتایج حاصل از آن بیانگر نشانه‌هایی از اختلاف‌نظر بین نخبگان فکری و اجرایی در کشور را منعکس می‌سازد. حتی سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا به ویژه «سازمان برآوردهای اطلاعات ملی» موسوم به NIE بیان داشته بودند که فعالیت هسته‌ای ایران صلح‌جویانه بوده و هیچ گونه نشانه‌ای از انحراف در فعالیت‌های هسته‌ای وجود نداشته است.
3. داده‌ها و ستانده‌ها در برنامه جامع اقدام مشترک
مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 بعد از 22 ماه در روز 14 جولای 2015 به توافقی منجر شده که راهنمای کشورهای 1+5، شورای امنیت سازمان ملل و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ارتباط با روند محدودسازی قابلیت هسته‌ای ایران و همچنین برطرف‌سازی تدریجی تحریم‌ها خواهد بود. هدف اصلی مذاکرات هسته‌ای از سوی ایران را می‌توان جلب اعتماد کشورهای نظام بین‌الملل برای حذف تدریجی تحریم‌ها دانست. در حالی‌که هدف بنیادین کشورهای گروه 1+5 را می‌توان در قالب راستی‌آزمایی مورد توجه و تحلیل قرار داد.
با توجه به پایان مذاکرات جولای 2015 و تهیه متن توافق می‌توان به این جمع‌بندی رسید که موافقت‌نامه تنظیم‌شده، سازوکارهای نظارتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را در ایران افزایش داده است. در این فرایند، ایران اجرای پروتکل الحاقی را به‌گونه داوطلبانه پذیرفت و به این ترتیب، زمینه برای افزایش سازوکارهای نظارتی آژانس در روند فعالیت‌های هسته‌ای و راهبردی ایران فراهم شده است. پروتکل الحاقی، امکان اشاعه فناوری هسته‌ای از کشورهای دارنده به کشورهای غیردارنده هسته‌ای را کاهش می‌دهد.
در این فرایند، سایت فوردو کارکرد خود را برای غنی‌سازی در شرایط اضطراری از دست می‌دهد. اگر چه 1000 سانتریفیوژ نسل اول در این سایت نگهداری خواهند شد، اما راه‌اندازی و به‌کارگیری آن در زمان محدودی امکان‌پذیر نیست. از همه مهم‌تر آنکه براساس موافقت‌نامه لوزان 6 آوریل 2015 مقرر شد که مواد شکافت‌زا وارد سایت فوردو نشوند. در چنین شرایطی، کارکرد فوردو برای غنی‌سازی اضطراری به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.
آژانس اجازه نظارت بر مراکز تغلیظ اورانیوم غنی‌شده ایران را به‌مدت 25 سال به‌دست آورده است. چنین وضعیتی به‌مفهوم آن است که امکان دستیابی به اورانیوم 20 درصد برای تهیه میله سوخت رآکتور تهران نیز وجود نخواهد داشت. آژانس اجازه نظارت بر تولید لوله روتور و بیلوز سانتریفیوژها را به‌مدت 20 سال به‌دست آورده است. چنین نظارتی مانع از فرایندی خواهد شد که تحقیق و توسعه را برای تأمین 190 هزار سو اورانیوم غنی‌شده جهت می‌دهد. غنی‌سازی ایران برای مدت 15 سال صرفاً در مقیاس 3.67 درصد خواهد بود. در این ارتباط، رآکتور آب سنگین اراک که پروژه ساخت آن نسبتاً به اتمام رسیده بود، کارآمدی خود را از دست داده و هنوز هیچ‌گونه نشانه‌ای برای بازطراحی رآکتور جدیدی که انتظارات صنعتی، اقتصادی و راهبردی ایران را تأمین کند مشاهده نمی‌شود.
نتیجه‌گیری
فرآیند دیپلماسی هسته‌ای ایران به‌گونه‌ای شکل گرفته که امکان برگشت‌پذیری تحریم‌ها بدون قطعنامه جدید شورای امنیت امکان‌پذیر است. علاوه‌بر آن، نهادهای قانون‌گذار آمریکا تلاش خود برای اعمال تحریم‌های اقتصادی جدید علیه ایران را گسترش داده‌اند. موفقیت هرگونه توافق بین‌المللی را می‌توان براساس نتایج حاصل از آن مورد بررسی قرار داد. در شرایط موجود کنگره آمریکا تلاش دارد تا با طرح بهانه‌های خاص در حوزه هسته‌ای یا موشک‌های بالستیک، محدودیت‌های جدیدی را علیه ایران اعمال کند. تاکنون تحریم‌های جدیدی در ارتباط با ایران در دستور کار قرار گرفته است. موج جدید محدودسازی قدرت ایران و بهره‌گیری آمریکا از سازوکارهای اجبارآمیز مانند تحریم سپاه پاسداران در زمره نشانه‌هایی است که دومینوی گذار از قدرت، به‌گونه اجتناب‌ناپذیر بر ساختار سیاسی ایران تحمیل خواهد کرد. اگرچه کروکر رئیس کمیسیون سیاست خارجی مجلس سنای آمریکا، بررسی و رأی‌گیری درباره لایحه تحریم جدید ایران را تا پایان انتخابات ریاست جمهوری از دستور کار خارج کرده است. واقعیت‌های سیاست خارجی و الگوی کنش راهبردی آمریکا بیانگر شرایطی است که سیاست تحریم به‌گونه‌ای اجتناب‌ناپذیر ادامه خواهد یافت. در حالی که بازسازی زندگی اجتماعی و اقتصادی جامعه ایران اکنون در هاله‌ای از ابهام باقی مانده است. علت اصلی رکود اقتصادی را می‌توان ناشی از عدم تأمین انتظارات اقتصادی با واقعیت‌های ناشی از نتایج برنامه جامع اقدام مشترک دانست. طبعاً موضوعات اقتصادی و میزان اثربخشی برنامه جامع اقدام مشترک یکی از موضوعات اصلی رقبای جدید در روند انتخابات ریاست جمهوری 1396 خواهد بود.
منبع: افکارنيوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.afkarnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «افکارنيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۲۸۴۹۰۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
خودزنی آمریکا با تحریم روسیه / مصائب بوئینگ بدون قطعه ساخت مسکو!
به گزارش قدس آنلاین، روزنامه وال‌استریت‌ژورنال نوشته است که شرکت هواپیماسازی بوئینگ به دلیل فقدان یکی از قطعات اصلی هواپیمای پهن‌پیکر «۷۸۷ دریم‌لاینر» که با همکاری مشترک یک شرکت آمریکا و یک شرکت روسی ساخته می‌شود، قادر به تولید این مدل هواپیما نیست و به دردسر افتاده است.
وال‌استریت‌ژورنال نوشت: مبدل حرارتی که در سیسم کنترل محیطی هواپیما استفاده شده و دمای قطعات الکترونیکی آن را تنظیم می‌کند، پیش‌تر با همکاری مشترک شرکت آمریکایی «کالینز اروسپیس» و شرکت «اچ‌اس-نائوکا» مستقر در مسکو ساخته می‌شود.
با این حال، این همکاری مشترک مارس ۲۰۲۲ و اندکی پس از آغاز جنگ روسیه و اوکراین، به عنوان بخشی از تحریم‌های آمریکا علیه روسیه، متوقف و خط تولید قطعات تنظیم دما به کارخانه جدید «کالینز اروسپیس» واقع در آمریکا و انگلیس منتقل شد. آنها در ابتدا موفق به تامین تقاضای بوئینگ بودند اما حالا با کمبود این قطعه روبه‌رو شده‌اند زیرا بوئینگ تصمیم به افزایش تولید «دریم‌لاینر» گرفته است.
دِیو کالهون، مدیر اجرایی ارشد بوئینگ در ماه آوریل گفته بود: «وقتی حمله اتفاق افتاد، خط تولید منتقل شده اما ظرفیت تولید با تقاضای ما همخوانی ندارد.
بوئینگ هفته گذشته به سرمایه‌گذاران اعلام کرد که به دلیل فقدان مبدل حرارتی و همچنین صندلی کابین، قادر به تولید کافی دریم‌لاینز نیست. تولید ماهانه بوئینگ ۷۳۷ مکس نیز به دلیل مشکلات این شرکت در رفع نواقص فنی(جدا شدن دریچه روی بال یک فروند هواپیمای خطوط هوایی آلاسکا در ماه ژانویه) تک‌رقمی شده است. این مدل سابقه طولانی در حادثه‌آفرینی دارد به طوری‌که حوادث رخ‌داده برای این مدل ناشی از نقص فنی، در سال ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ به مرگ بیش از ۳۴۰ نفر منجر شد.
منبع: خبرگزاری مهر
امیدواری ژینولا به کامبک پاری سن ژرمن مقابل دورتموند: آنها از نظر جسمانی، تکنیکی و تاکتیکی آماده هستند